Beren zijn sterk, wolven hebben scherpe tanden, vogels kunnen vliegen en eekhoorntjes kunnen klimmen. Mensen zijn eigenlijk nergens echt goed in. Als sociaal dier hebben we in ons DNA opgesloten liggen dat we alleen samen de doelen kunnen bereiken. In ons eentje staan we zwak. En laten we in Het Nieuwe Werken nu juist veel meer zelfstandig, en dus alleen, opereren.
Mensen hebben daarom van nature de neiging om vriendjes met elkaar te blijven. Om harmonie na te streven. Maar in organisaties werkt dat ook tegen je. In een gesprek met filosofe Jacomijn Hendrickx over macht en vertrouwen in combinatie met Het Nieuwe Werken kwam een aantal interessante invalshoek naar voren.
Existentiële angst
Bij medewerkers leeft onder de oppervlakte nog steeds de existentiële angst om hun baan te verliezen en hun dagelijkse boterham niet meer te kunnen kopen. Nu zie ik u al denken: nee hoor, ik niet. Maar wees eerlijk: vormt het goede verloop van uw carrière niet vaak een overweging om uw echte mening of ongezouten kritiek in te slikken? Wellicht hebt u collega’s of managers immers later nog nodig om een goed woordje voor u te doen. En op een querulant zit niemand te wachten.
Andersom is de manager angstig zijn succesvolle medewerkers kwijt te raken. Want waar haal je snel nieuwe, ervaren mensen vandaan? Door de toenemende vergrijzing en de aanstaande krapte op de arbeidsmarkt, zal dat alleen nog maar moeilijker worden. En in een ingewikkelde ontslagprocedure heeft hij al helemaal geen trek! Zo houden medewerker en manager elkaar in de tang met hun machtsmiddelen en durven we elkaar niet aan te spreken op ongewenst gedrag of het niet nakomen van afspraken. Met als gevolg veel onuitgesproken confrontaties, halfgemeende aardigdoenerij en geklets in de wandelgangen – zolang die er in HNW nog zijn.
Misschien wel de ergste uitwassen vormen de medewerkers die nog wel braaf tussen 8 en 16 uur op kantoor zijn, maar innerlijk allang ontslag hebben genomen. Triest voor de mens en slecht voor de organisatie.
Vallen en opstaan
Dit alles, terwijl we allemaal weten dat er zonder wrijving geen glans is. Juist uit de onderlinge verschillen, de diversiteit aan meningen en het bespreken van gedrag ontstaat ontwikkeling en groei. Ontwikkeling gaat veelal niet gepland, maar met vallen en opstaan. Maar als niemand signaleert dat een individu gevallen is, hoe kunnen we dan ooit leren hem weer te laten opstaan?
In veel bedrijven is het afrekenen of beoordelen dan ook geïnstitutionaliseerd. In functionering-, beoordeling- of zelfs POP-gesprekken kan de leidinggevende gestructureerd en enigszins gekunsteld drie keer per jaar in gesprek met zijn medewerkers. Drie keer per jaar! En zelfs dat vindt de gemiddelde manager een enorme opgave. Echt heel goed werkt het niet om elkaar op deze wijze op het functioneren aan te spreken met als doel te ontwikkelen naar een betere manager of betere medewerker.
Het Nieuwe Werken = achteruitgang
Het Nieuwe Werken betekent op dit element natuurlijk achteruitgang. Je ziet de ander minder, dus de kans dat je elkaar aanspreekt op fouten, blunders en verkeerde keuzes wordt alleen maar kleiner. Tenminste, zo kijkt filosofe Jacomijn Hendrickx tegen de ontwikkeling aan. Ik ga een eind met haar mee. Het Nieuwe Werken is een prachtige beweging. Maar als de reeds aanwezige problemen in de organisatiecultuur niet ter hand worden genomen, is het gedoemd te mislukken.
Het Nieuwe Werken is geen wondermiddel voor organisaties om swingend en totaal in flow te worden. Een van de uitgangspunten van HNW is juist dat we moeten leren om elkaar aan te spreken wanneer het niet goed gaat. Sturen – of wellicht zelfs controleren – op resultaten. Maar wat doen we vervolgens als iemand zijn resultaten niet haalt? Nemen we dan afscheid? Of gaan we samen aan de slag om te leren en te ontwikkelen, zodat een medewerker een volgende keer wel in staat is de gewenste resultaten te behalen?
1 Comment
ron mol · 21 juni 2011 at 20:26
Ik denk dat het nieuwe werken zorgt voor een ander soort werknemer. Sterker nog ik denk dat het gaat zorgen voor veel minder werknemers en meer freelancers of zzp-ers.
Zoals je al schreef: wat doe je met mensen waar je ontevreden over bent? bij een werknemer zul je veel meer moeite hebben hier doeltreffend op te reageren, je kunt hem moeilijk weer op kantoor zetten en en je kunt er ook niet bij gaan zitten.
De enige controle die mogelijk zou zijn is een tijdklok met keylogger maar ik denk dat je dat er niet door krijgt bij werknemers en de privacy waakhonden.
Een freelancer of zzp-er zal meer zijn best doen immer hij is afhankelijk van de tevredenheid van de opdrachtgever werkt hij niet goed of niet genoeg dan is de opdracht snel teruggetrokken zonder langdurige ontslag procedures, gouden handdrukken etc.
Niet alleen zal dit zorgen voor nog meer zzp-ers die nauwelijks hun broek kunnen ophouden maar ook voor een woud van zzp-ers waar je als opdrachtgever nog maar eens door moet zien komen. Je zult dan zien dat je steeds meer uitzendbureau achtige bedrijven krijgt die zzp-ers detacheren.
Dit kan voor de medemens met beperking / handicap / chronische ziekte weer een opportunitie zijn, als zzp-er aangesloten bij een netwerk die je regelmatig opdrachten kan aanbieden maar waar je zelf nog steeds de baas bent over je uren en je gezondheid in de gaten houd.
Ik ben zelf geen voorstander van onbeperkt van huis uit werken, met het oog op collegialiteit maar ook sociaal gezien is het niet een geweldig ding. in je eigen huis werken op je zolder kan een vereenzaming tot gevolg hebben.
ik ben van mening dat het een evenredige verdeling moet zijn waarbij tenminste enkele dagen per maand op ene centrale locatie gewerkt wordt juist om interactie, en samenwerking te behouden.
Het nieuwe werken is niet per se een achteruitgang, het is een omslag en betekend creatief denken bij werkgever maar ook werknemer….