Een tweedehands baan

“Goedemiddag, wat kan ik voor u doen?”, vraagt de verkoper van de banendealer. “Ik ben eigenlijk wel geinteresseerd in een nieuwe baan, iets dichter bij huis en vooral in een andere branche.” reageert de klant. De verkoper ziet kansen en knoopt het gesprek aan: “Kan ik een kopje koffie voor u inschenken, dan kunnen wij samen even rustig de opties door nemen. Heeft u nog een andere baan in te ruilen?”

Verspilling
Met ongeveer 40% betrokken en bevlogen medewerkers, gemeten door Effectory, valt er nog veel te optimaliseren op de arbeidsmarkt. Betrokken mensen zijn verbonden en trots op de organisatie waar zij werken. Terwijl bevlogen mensen juist verbonden zijn aan het werk dat zij doen. Organisaties hebben veel baat bij betrokken medewerkers. Onderzoeksbureau Gallup becijfert dat organisaties met een hoge medewerkersbetrokkenheid een 22% hogere winstgevendheid en 37% minder ziekteverzuim hebben. Ook het belang voor medewerkers is groot, hun welzijn is zeer gebaat bij leuk werk met dito collega’s. De hamvraag is dan ook: “Waarom komen die 60% niet betrokken en bevlogen mensen niet in beweging?” Als jij toch elke dag met tegenzin naar je werk gaat, dan zoek je toch iets anders?

Loss aversion
Een van de antwoorden is dat de menselijke psyche ons in de weg zit. Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman heeft ontdekt dat mensen mogelijk verlies veel zwaarder wegen in beslissingen, dan mogelijke winst van een zelfde waarde. In tijden dat wij nog in een berenvel rondstapten was de zogenaamde loss aversion van levensbelang. Onze voorvaderen verkozen het wegrennen voor een sabeltandtijger boven het plukken van overheerlijke bessen, anders waren wij hier nu niet geweest. Bij moderne beslissingen zit deze psychologische wetmatigheid ons behoorlijk in de weg. Een afweging tussen een nieuwe, onzekere, waarschijnlijk leukere baan en onze oude, zeker niet zo heel leuk, maar wel met zekerheden omklede baan, leidt bijna altijd tot de keuze voor het oude. Met uitdrukkingen als “je weet wat je hebt, niet wat je krijgt” en “als je geschoren wordt, moet je stil zitten” helpt onze taal ook niet echt mee. Prachtige verworvenheden in ons sociale stelsel als pensioenen en ontslagvergoeding, die gekoppeld zijn aan het opbouwen van dienstjaren, zorgen ervoor dat het mogelijke verlies nog verder versterkt wordt. Niemand staat namelijk te juichen bij een pensioenbreuk. Ook al weten de mensen, waaronder ikzelf, niet eens wat het nu echt voor hen betekent.

Oefenen met zijwieltjes
Bij Vebego wordt op Schiphol gewerkt met de werkvakantie. Medewerkers die bij Vebego op Schiphol schoonmaak- of ander facilitair werk doen, kunnen een periode ander werk gaan doen. Bijvoorbeeld een schoonmaker die meewerkt met de beveiliging op Schiphol. Of juist wel binnen het eigen schoonmaakvak, maar in een totaal andere omgeving zoals bij een ziekenhuis. Na de werkvakantie keren de medewerkers gewoon weer terug in hun oude baan. Maar wel met nieuwe inzichten en een breder perspectief op hun eigen carrière. En sommigen blijven op de vakantiebestemming hangen en kiezen voor een nieuwe baan.

Inruilen
De autobranche maakt het overstappen van een oude situatie naar een nieuwe situatie eenvoudiger en vooral minder risicovol door jouw huidige auto in te ruilen. Ook in de huizenmarkt begint het inruilen van je huidige huis vorm aan te nemen. Zou deze branchevreemde oplossing kansen bieden voor de arbeidsmarkt? Zoek je makkelijker een nieuwe baan uit als je de waarde van de oude op een goede manier kan inruilen? Er zijn al een paar concepten in Nederland die werken volgens dit principe. Binnen de overheid heeft Kim Spinder het Jobruil platform opgezet om het ruilen van baan te stimuleren. Via ondermeer speeddates komen ambtenaren met elkaar in contact, vertellen over hun baan, hun carrièrewensen en ruilen als er een match is.

Ook Banenruil.nl stimuleert het ruilen van baan. Er is een platform waar iedereen die van baan zou willen ruilen terecht kan. Daarnaast brengt Banenruil voor grote organisaties de ruilpotentie in kaart, levert een intern ruilplatform en verzorgt ook nog de afstemming van arbeidsvoorwaarden, indien er een ruil in de maak is. Vooral dat laatste heeft een grote meerwaarde. Want als het mogelijk wordt om te ruilen van baan zonder verlies van allerhande arbeidsrechten, dan wordt het loss aversion effect uitgeschakeld en wordt onze arbeidsmarkt een stuk optimaler.

Je kunt dit blog ook beluisteren via de podcast op iTunes, klik hier.

Dit blog is eerder gepubliceerd op HRbase, het exclusieve netwerk voor alle HR Professionals.